Teoretycy budują i rozwijają teorie. Teorii jest wiele. Mamy mechanikę, ta pozwala nam projektować mosty i obliczać tory planet, komet i pocisków. Mamy termodynamikę – ta pozwala nam na przewidywanie rozchodzenia się ciepła. Mamy hydrodynamikę, ta pozwala nam na modelowanie wirów wywołanych przez turbiny. Mamy elektrodynamikę – możemy przy jej pomocy opisać niektóre ze zjawisk zachodzących przy wzajemnym ruchu magnesów i przewodników. Mamy teorię kwantów, mamy teorię grawitacji Einsteina. Czy są do czegoś użyteczne? Nie wiem. Moglibyśmy obyć się bez tych teorii, zastąpić je innymi, konkurencyjnymi, rezultaty praktyczne byłyby te same.
Ludzie pracują nad stworzeniem Teorii Wszystkiego. Najpierw wszystko miały wyjaśniać atomy, potem wiry w eterze, potem dodatkowe wymiary lub cząstki fundamentalne o niezwykłych własnościach. Co to jest teoria? Co to jest rzeczywistość? Co istnieje a co jest tylko naszym ludzkim wytworem wyobraźni? Co jest absolutne a co jest względne?
Kiedy myślę o rzeczach absolutnych, kiedy zastanawiam się nad tym czym winna się charakteryzować rzeczy absolutne, jedyne czego jestem pewien to to, że absoluty winny być wieczne. Upływ czasu nie powinien ich dotykać. Czy mamy takie rzeczy? Wszechświat nie jest wieczny. A może jest? Materia nie jest wieczna. A może jest? Przestrzeń nie jest wieczna – choć kto wie .... Bóg? Ten jest za daleko (a może za blisko) by go ująć w logiczne rozumowanie. Jedyne co mi przychodzi do głowy, jedyne rzeczy naprawdę wieczne, to twory ze świata Platona – idee i formy. A z nich najprostszą bodaj jest idea liczby naturalnej. Liczby naturalne stoją u podstaw całej naszej nauki, u podstaw matematyki. Wyglądają na wieczne. Czas się ich nie ima.
Problem widzę jednak w tym, że liczby a także cała reszta obiektów matematycznych z liczb się wywodząca, to jakby forma w którą nie tchnięto ducha. Więc istnieje być może jeszcze ten inny absolut, rzeczywista rzeczywistość, której cienie widzimy, jak w jaskini Platona, i którą usiłujemy, przy pomocy danych nam do dyspozycji i do uzupełniania absolutnych idei, opisać. Nie jest to łatwe, jednak odnotowujemy pewne sukcesy.
Jest być może jeszcze inny sposób wglądu w Absolut – wgląd bezpośredni. Tylko dzięki temu, że wgląd taki mamy, jedni w większym, inni w mniejszym stopniu, tylko dzięki temu jesteśmy w stanie tworzyć obraz absolutu w świecie idei.
Czy możliwa jest zatem Teoria Wszystkiego? Sądzę, że nie. Czy możliwa jest teoria, zbudowana z idei rodzących się z arytmetyki a dochodzących do wielce zaawansowanych tworów logiki, semantyki i matematyki, teoria obejmująca zarówno to, co nazywamy materią jak i to, co nazywamy świadomością, duchem? Nie widzę żadnego powodu dla którego miałoby to być niemożliwe. Co więcej, wydaje mi się, że dojrzeliśmy do tego wystarczająco.
Czy teoria taka może być pożyteczna dla kogoś? Nie wiem, lecz myślę, że zwiększyłaby naszą wiedzę, zwiększyłaby nasze bezpieczeństwo. Czy teoria taka mogłaby być wykorzystana na szkodę człowieka? Myślę, że nie, bowiem Diabeł, jak się wydaje, unika Ducha Świętego.
