Arkadiusz Jadczyk Arkadiusz Jadczyk
659
BLOG

Grupoid w przedszkolu - co ma Hermit do wiatraka

Arkadiusz Jadczyk Arkadiusz Jadczyk Kultura Obserwuj notkę 2

Według Tarota, Hermit-Pustelnik (IX) jest kruchym, brodatym człowiekiem, który żyje ustronnie, by skupić się na wewnętrznym świecie, szukając odpowiedzi w spokoju i samotności.


Pustelnik

 

Samotność, wiedza, mądrość, poszukiwania duchowe, zainteresowanie ezoteryką i nieznanym, dążenie do poznania prawdy, perfekcja, osoba stroniąca od innych, ostrożność, ukrywanie emocji, wycofanie się.



Tyle dla dorosłych. Czas wracać do przedszkola.

Dowiedzieliśmy się wczoraj jak tańczyć Grupoida. Zanim przejdziemy do budowania Algebry, a będzie to już następnym razem, musimy poznać jeszcze jedną figurę taneczną – odwracanie.

Co prawda algebrę moglibyśmy zacząć budować już teraz, ale przecież chcemy zbudować nie po prostu jakąś tam algebrę, ale piękną algebrę, przystrojoną gwiazdkami, mogącą sięgnąć nawet do gwiazd. Matematycy nazywają to „algebrą z gwiazdką” lub „*-algebrą”. I, abyśmy mogli naszą przyszłą algebrę wyposażyć w gwiazdkę, właśnie odwracanie pasuje jak znalazł!

Poprosimy więc was, Jasiu i Małgosiu, raz jeszcze do środka, podajcie sobie obie ręce.


grupoid Z2xZ2


Dowiedzieliśmy się poprzednio jak mnożyć przez siebie linie opatrzone strzałkami. Doszliśmy, z waszym udziałem, do takiej ostatecznej tabelki:


(0,0)(0,0)=(0,0)


(0,0)(0,1)=(0,1)


(0,1)(1,0)=(0,1)


(0,1)(1,1)=(0,0)


(1,0)(1,0)=(1,0)


(1,0)(1,1)=(1,1)


(1,1)(0,0)=(1,1)


(1,1)(0,1)=(1,0)


Do każdej z czterech linii ciagłych ze strzałką jest linia ciągła odwrotna. Linia odwrotna to taka, przez którą pomnożenie prowadzi do „nic nie robienia”. Są dwa nic nie robienia. Nic nie robienie z Jasiem i nic nie robienie z Małgosią. Nic nie robienie z Małgosią to (0,0). Nic nie robienie z Jasiem to (1,0). W tabelce widzimy cztery linijki, kiedy po prawej stronie pojawia się nic nie robienie. Opatrzyłem je gwiazdką:


(0,0)(0,0)=(0,0) (*)


(0,0)(0,1)=(0,1)


(0,1)(1,0)=(0,1)


(0,1)(1,1)=(0,0) (*)


(1,0)(1,0)=(1,0) (*)


(1,0)(1,1)=(1,1)


(1,1)(0,0)=(1,1)


(1,1)(0,1)=(1,0) (*)


Zatem:


odwrotnością (0,0) jest (0,0)

odwrotnością (0,1) jest (1,1)

odwrotnością (1,0) jest (1,0)

odwrotnością (1,1) jest (0,1)


Zapisujemy to tak:


(0,0)-1 = (0,0)

(0,1)-1 = (1,1)

(1,0)-1 = (1,0)

(1,1)-1 = (0,1)


Odwrotnością każdego nic nie robienia jest nic nie robienie. Odwrotnością 'lewa ręka Małgosi – prawa ręka Jasia' jest 'lewa ręka Jasia – prawa ręka Małgosi'.

Zatem w tan: Małgosiu, lewą ręka, Jaś, prawa ręka, ... odwracamy. Teraz Jasiu zatrzymaj się, Małgosia się kręci....Dzieci klaszczą do rytmu! Odwracamy!

....

Jutro będziemy budować .... Nie, Krzysiu, nie katedrę a algebrę. Tak, tą z gwiazdką!


Nota: W fizyce kwantowej gwiazdka związana jest z różnymi odwracaniami. Z odwracaniem ładunku elektrycznego (dodatni przechodzi w ujemny) , z odwracaniem czasu (czas, zamiast 'do przodu', Charles Hermitepłynie 'do tyłu'). Fizycy czasem zamiast symbolu gwiazdki * używają krzyżyka, nie takiego zwykłego jak plusik +, czy wiatrak ale bardziej podobnego do prawdziwego krzyża – nazywają go „sprzężeniem hermitowskim”, a to od nazwiska pana Charlesa Hermite'a, matematyka francuskiego (1822-1901). Kto wie czy bez niego, bez tego co zrobił, mogłaby powstać mechanika kwantowa?

Jest też znana inna gwiazdka, „gwiazdka Hodge'a” (czytaj 'Hodża')- ta jest nawet już w fizyce klasycznej. Zamienia n.p. pole elektryczne z polem magnetycznym. Niektórzy fizycy i matematycy spekulują, że obydwie gwiazdki mogą być ze sobą jakoś związane. Gwiazdka Hodge'a (w zastosowaniu do pól elektrycznych i magnetycznych) ma bowiem ciekawą własność: zastosowana dwa razy (podniesiona do kwadratu) nie daje tożsamości, lecz -1 (minus jeden). Całkiem tak samo jak tajemnicza urojona jednostka „i”, która zamienia się na „-i” przy sprzężeniu hermitowskim. Przypadek? Czy też „coś w tym jest”? A może fizyka kwantowa jest ściśle związana z podstawami elektromagnetyzmu i bez elektromagnetyzmu nie byłaby do pomyślenia? Są i takie spekulacje. Mają one zwykle za podstawę fakt, że stała struktury subtelnej, niemianowana, czysta liczba, równa ok. 1/137, wiąże ze sobą ładunek elektryczny, stałą Plancka i prędkość światła.

Naukowiec, zainteresowany obrzeżami nauki. Katalog SEO Katalog Stron map counter Życie jest religią. Nasze życiowe doświadczenia odzwierciedlają nasze oddziaływania z Bogiem. Ludzie śpiący są ludźmi małej wiary gdy idzie o ich oddziaływania ze wszystkim co stworzone. Niektórzy ludzie sądzą, że świat istnieje dla nich, po to, by go pokonać, zignorować lub zgasić. Dla tych ludzi świat zgaśnie. Staną się dokładnie tym co dali życiu. Staną się jedynie snem w "przeszłości". Ci co baczą uważnie na obiektywną rzeczywistość wokół siebie, staną się rzeczywistością "Przyszłości" Lista wszystkich wpisów  

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura