Arkadiusz Jadczyk Arkadiusz Jadczyk
1195
BLOG

Informacja jako istota wszechświata i życia

Arkadiusz Jadczyk Arkadiusz Jadczyk Kultura Obserwuj notkę 20

„Informacyjny model wszechświata zasadza się na przekonaniu o stałym zachodzeniu przemian dynamicznych, dokonujących się na różnych poziomach organizacji świata (poczynając od mikroskali), a polegających na nieustannym realizowaniu się pewnych stanów drogą ograniczania różnorodności układów, co właśnie świadczy o bezustannym "generowaniu i przekazywaniu" informacji.' Istnieje wiele zarówno form informacji jak i sposobów, poprzez które informacja może być przekazywania lub przetwarzana, tj. przekształcana z jednej formy w inną."

Jest to pierwsze zdanie z Rozdziału 1.3 rozprawy habilitacyjnej Mariana Wnuka. Rozprawa p.t. „Istota Procesów Życiowych w Świetle Koncepcji Elektromagnetycznej Natury Życia” liczy 280 stron i została opublikowana Redakcje Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1996). Dla informacji czytelników oto aktualny fragment życiorysu naukowego Mariana Wnuka, wzięty z jego strony domowej:

Od 1.X.2002 Zatrudniony w Katedrze Filozofii Biologii.

Od 1.VII.2000 Zatrudniony na etacie profesora nadzwyczajnego.

1.II.1998-30.VI.2000 Zatrudniony na etacie adiunkta.

1.X.1996-31.I.1998 Zatrudniony na etacie starszego wykładowcy. Rozprawa habilitacyjna nt. "Istota procesów życiowych w świetle koncepcji elektromagnetycznej natury życia: Bioelektromagnetyczny model katalizy enzymatycznej wobec problematyki biosystemogenezy" (kolokwium habilitacyjne 23.VI.1997 na Wydziale Filozofii KUL, zatwierdzenie przez CK – 24.XI.1997 r., pismo nr BCK-I-H-918/97). Recenzenci rozprawy i dorobku: ks. prof. dr hab. Zygmunt Hajduk, ks. prof. dr hab. Mieczysław Lubański, prof. dr hab. inż. Iwo Pollo i prof. dr hab. Janusz Sławiński. Stopień naukowy doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie filozofii – filozofii przyrody, dyplom nr 49.
1.X.1987-30.IX.1996 Zatrudniony na etacie adiunkta. W r. akad. 1988/89 - pięciomiesięczny staż naukowy w: Department of Biology, Catholic University of America, Washington, DC, USA.
Ten mój wpis, pomyślany jest jako pierwsza część “serii”. Dalsze części będę publikował w odstępach kilkudniowych. Ta pierwsza część będzie po prostu kopią Rozdziału 1.3 książki Mariana Wnuka. W dalszych częściach postaram się pokazać jak ta sama idea znajduje odzwierciedlenie w pionierskich pracach współczesnych fizyków, zarówno doświadczalnych jak i teoretycznych, a także biologów i filozofów na świecie. Ta dziedzina to przyszłość dobrze pojętej nauki! Zwrócę też uwagę na to jak wiele Polska traci na skutek publikowania wielu ważnych prac wyłącznie w języku polskim. Kiedyś, dawno dawno temu międzynarodowym językiem nauki była Łacina. Kopernik publikował w tym języku. Dziś, czy chcemy tego czy nie, jest nim język angielski.

Zatem przystępuję do rzeczy i przedstawię fragment tej arcyciekawej, prowokującej i godnej najwyższego uznania rozprawy habilitacyjnej Mariana Wnuka, wychowanka ś.p. ks. Prof. Włodzimierza Sedlaka

 

sedlak

 

Ks. Prof. Włodzimierz Sedlak.

jeszcze tylko jedna uwaga: w oryginale odnośniki do cytowanych źródeł są w przypisach u dołu stron. Tutaj wszakże, ze względu na format blogu, umieszczę je w nawiasach [ ] a cytowane źródła podam na końcu wpisu. I ostatnia uwaga: temat rozprawy Mariana Wnuka jest mi szczególnie bliski – można to będzie zresztą wywnioskować z poniższego tekstu.

Informacyjny model wszechświata zasadza się na przekonaniu o stałym zachodzeniu przemian dynamicznych, dokonujących się na różnych poziomach organizacji świata (poczynając od mikroskali), a polegających na nieustannym realizowaniu się pewnych stanów drogą ograniczania różnorodności układów, co właśnie świadczy o bezustannym "generowaniu i przekazywaniu" informa­cji. [Lubański 1993b s. 72] Istnieje wiele zarówno form informacji jak i sposobów, poprzez które informacja może być przekazywania lub przetwarzana, tj. przekształcana z jednej formy w inną. [Początkowo, informacja była jedynie drugorzędnym, wyspecjalizowanym terminem scholastycznym (łacińskim) - „informatio” - oznaczającym działanie nadające lub zmieniające kształt określonego kawałka materii. Obecnie, w dobie istnienia cybernetyki, teorii systemówm, tzw. teorii informacji, teorii gier, teorii sterowania, nowej lingwistyki, telekomunikacji, komputerów, sztucznej inteligencji etc., stała się terminem "śliskim"; mimo to usiłuje się budować jakąś naukę "wertykalną" ("vertical" science), która zespalałaby rozmaite skale "procesów informacyjnych" przypominającą samą fizykę (Marijuąn 1996 s. 87).]

Rozprzestrzenianie się informacji odbywa się zazwyczaj za pośrednictwem drgań ośrodka fizycznego (światło, dźwięk, fale radiowe, drgania elektronów lub drgania oddziałującej materii czy jej struktur itd.). Informacja jest wielkością mierzalną, która jest niezależna od ośrodka fizycznego, poprzez który się przenosi. [Stonier 1990 s. 12.] Dzięki temu, że informacja jest fizycznie zakodowana w postaci różnych wzorców organizacji, to na przykład cząsteczki DNA zawierają i mogą transmitować duże ilości informacji. Nie tylko biosystemy, ale także układy proto-biologiczne i mineralne zarówno zawierają informację, jak i wykazują zdolności do jej przetwarzania.

 

W celu zbliżenia się do odpowiedzi na pytanie czym jest życie samo i czym jest świadomość postulowana jest konieczność dokonania przełomu w dwóch dziedzinach wiedzy. [Jadczyk 1990 s. 45.] Należy mianowicie od podstaw zbudować teorię układów złożonych oraz w oparciu o (nieliniową) mechanikę kwantową stworzyć nową teorię unifikującą procesy energetyczne i informacyjne. Analogicznie do dualizmu materia-geometria w ogólnej teorii względności, sugeruje się dualizm energia-informacja, również o charakterze pierwotnym. I podobnie jak pole grawitacyjne zakrzywia czasoprzestrzeń, tak pole informacji mogłoby zakrzywiać przestrzeń stanów kwantowych, co umożliwiałoby przepływ energii i informacji nowymi kanałami. [" Pole grawitacyjne jest lokalne w czasoprzestrzeni i analogicznie pole informacyjne byłoby lokalne w przestrzeni Hilberta (gdzie "blisko" oznacza "podobnie", a "lokalność - iż zaburzenia rozchodzą się poprzez bezpośredni wpływ na siebie pola w "sąsiednich" punktach) (Jadczyk 1990 s. 45).] Geometria pola informacji powinna być nieliniowa i kwantowa, gdyż nieliniowość tłumaczyłaby stabilność biostruktur. Fenomen życia mógłby wówczas być związany z niezmiennikiem topologicznym w tej geometrii, zaś fizyczne i chemiczne procesy życiowe byłyby sterowane kwantowym sprzeżeniem pomiędzy informacją a materią. [Jadczyk 1990 s. 45.] Niezależnie od tych interesujących idei podejmowana jest próba zbudowania fizyki informacji, [ Stonier 1990] w której wykorzystuje się związek pomiędzy negentropią a informacją.

Ścisłe powiązanie ze sobą informacji i organizacji jest aksjomatem fizyki informacji, z którego wynikają następujące twierdzenia:[Stonier 1990 s. 25-26]

1) wszystkie zorganizowane struktury zawierają informację, innymi słowy: żadna zorganizowana struktura nie może istnieć bez znajdującej się w niej jakiejś formy informacji;

2) dodanie informacji do jakiegoś systemu przejawia się w tym, że system ten staje się bardziej zorganizowany lub zreorganizowany;

3) układ zorganizowany ma zdolność do uwalniania lub udzielania informacji. [Dodać mozna jeszcze zdolność do generowania informacji, gdyż samo jej „uwalnianie” lub „udzielanie” przez układ nie musi być równoważne wytwarzaniu informacji]

 

Należy tu zatem podkreślić, że termin informacja jest analogiczny do terminu energia. Informacja bowiem jest określana [
O rozmaitych definicjach informacji patrz np. (Kowalczyk 1981, Latawiec 1995 s. 33, Mazur 1970), a o różnych rodzajach informacji biologicznej (Latawiec 1982 s. 213, Latawiec 1983 s. 151] również jako zdolność do organizowania systemu lub utrzymywania go w stanie zorganizowanym. [podczas gdy energia to zdolność wykonania pracy (zob. np. E. M. Rogers, „Fizyka dla dociekliwych, Cz. III, s. 79). Dokładniej mówiąc to raczej praca jest procesem przekazywania energii] Z kolei z ilością pracy wymaganej do stworzenia systemu związana jest informacyjna zawartość tego systemu. "Użyteczna" praca zmniejsza bowiem lokalnie entropię tego fragmentu wszechświata. Oszacowano, że jednostce entropii równej 1 J/K odpowiadałoby około 10E23 bitów. [Stonier 1990, s. 51]

Cytowane źródła

Jadczyk, A. 1990. Bioelektronika w oczach fizyka teoretyka. W: Bioelektronika. Materiały VI Sympozjum, (Red.) W. Sedlak, J. Zon i M. Wnuk, 45-56. Katolicki Uniwersytet Lubelski, 20-21 XI 1987. Lublin: RW KUL.

Kowalczyk, E. 1981. O istocie informacji. Warszawa: Wyd. Komunikacji i Łączności.

Latawiec, A.M.
---. 1982. Pojęcie informacji biologicznej. W: Z Zagadnień Filozofii Przyrodoznawstwa i Filozofii Przyrody. Tom 4. (Red.) K. Kłósak, M. Lubański i Sz. W. Ślaga, 213-229. Warszawa: ATK.

.... 1983. Koncepcja informacji biologicznej. W: Z Zagadnień Filozofii Przyrodoznawstwa i Filozofii Przyrody. Tom 5. (Red.) K. Kłósak, M. Lubański i Sz. W. Ślaga, 151-259. Warszawa: ATK.

---. 1995. Od informacji do sztucznej inteligencji. Studia Philosophiae Christianae 31 (1): 33-47.

Lubański, M 1993b. Wszechświat informacyjny. W: Jaki światopogląd odpowiada rzeczywistości? (Red.) J. J. Knappik, 72-84. Katowice: Księgarnia św. Jacka.

Mazur, M.
---. 1966. Cybernetyczna teoria układów samodzielnych. Warszawa: PWN.

---. 1970. Jakościowa teoria informacji. Warszawa: WNT.

Marijuan, P.C. 1996. First conference on foundations of information science: From computers and quantum physics to cells, nervous systems, and societies. BioSystems 38 (2-3): 87-96.

Stonier, T 1990. Information and the Internal Structure of the Universe: An Exploration into Information Physics. London New York: Springer-Verlag.

Uwaga: Cała rozprawa habilitacyjna Mariana Wnuka jest dostępna z jego strony domowej

Naukowiec, zainteresowany obrzeżami nauki. Katalog SEO Katalog Stron map counter Życie jest religią. Nasze życiowe doświadczenia odzwierciedlają nasze oddziaływania z Bogiem. Ludzie śpiący są ludźmi małej wiary gdy idzie o ich oddziaływania ze wszystkim co stworzone. Niektórzy ludzie sądzą, że świat istnieje dla nich, po to, by go pokonać, zignorować lub zgasić. Dla tych ludzi świat zgaśnie. Staną się dokładnie tym co dali życiu. Staną się jedynie snem w "przeszłości". Ci co baczą uważnie na obiektywną rzeczywistość wokół siebie, staną się rzeczywistością "Przyszłości" Lista wszystkich wpisów  

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Kultura